Panjabrao Dakh राज्यात मान्सूनचा जोर वाढण्यास सुरुवात झाली असून, पेरणीसाठी योग्य हवामान निर्माण होत आहे. यंदाच्या वर्षी मे महिन्याच्या अखेरीसच पूर्वमोसमी पावसामुळे काही प्रमाणात ओलावा निर्माण झाला होता. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी सुरुवातीला पेरणीसाठी तयारी सुरु केली होती.
मात्र जूनच्या सुरुवातीला मान्सूनने दमदार हजेरी लावली असली तरी नंतर काही दिवस पावसाने विश्रांती घेतल्याने अनेक शेतकरी संभ्रमात पडले होते. पेरणी करावी की थांबावी, याबाबत गोंधळले होते.
या पार्श्वभूमीवर हवामान खात्याचा आणि हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांचा ताजा अंदाज शेतकऱ्यांसाठी मार्गदर्शक ठरतो आहे. हवामान विभागानुसार आणि डख यांच्या विश्लेषणानुसार, १५ जून २०२५ पासून पुन्हा एकदा राज्यात पावसाचे प्रमाण वाढणार आहे.
कोकण, विदर्भ, मराठवाडा, खानदेश आणि पश्चिम महाराष्ट्रातील बहुतांश भागांत सरीवर सरी असा मध्यम ते मुसळधार पावसाचा मारा होण्याची शक्यता आहे.
Panjabrao Dakh Havaman Andaj 2025
डख यांच्या अंदाजानुसार, १५ ते १८ जून दरम्यान दररोज कुठे ना कुठे पावसाच्या जोरात वाढ होणार असून, काही ठिकाणी मुसळधार पावसाचा अनुभव येणार आहे. हा पाऊस एकाच वेळी सर्वत्र होणार नाही, तर वेगवेगळ्या भागांत बदलत्या स्वरूपात पडेल. पावसाची ही साखळी सतत चालू राहण्याची शक्यता असून, त्यामुळे खरीप हंगामासाठी ही वेळ अत्यंत योग्य असल्याचे ते म्हणतात.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे म्हणजे, सध्या जमिनीत एक फूटपर्यंत ओल असल्यास पेरणी सुरू करण्यास हरकत नाही. यावेळी पेरणी केल्यास बियाण्यांचे उगम चांगले होण्याची शक्यता असून, हवामान त्यासाठी पूरक आहे. त्यामुळे बऱ्याच शेतकऱ्यांनी शेतात यंत्रसामुग्रीसह उतरण्यास सुरुवात केली आहे.
दरम्यान, हवामान खात्यानेही पावसाबाबत सकारात्मक संकेत दिले आहेत. राज्यात बंगालच्या उपसागरातून येणाऱ्या आर्द्रतेमुळे चक्राकार वाऱ्यांची स्थिती निर्माण झाली आहे. यामुळे आकाशात ढगाळ वातावरण आणि विजांच्या कडकडाटासह पावसाच्या सरी अपेक्षित आहेत. विशेषतः विदर्भातील नागपूर, वर्धा, यवतमाळ, अकोला, अमरावती, गोंदिया, चंद्रपूर व भंडारा या जिल्ह्यांत जोरदार पावसाचा इशारा देण्यात आला आहे.
हवामान खात्याच्या रेड आणि ऑरेंज अलर्टनुसार, रायगड, पुणे, सातारा, कोल्हापूर, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या भागांमध्ये देखील मुसळधार पावसाचा इशारा आहे. त्यामुळे या भागांतील शेतकऱ्यांनीही लवकरात लवकर पेरणीची तयारी पूर्ण करावी, असा सल्ला दिला जात आहे.
पंजाबराव डख यांनी विजांच्या कडकडाटाबाबतही खबरदारी घेण्याचा इशारा दिला आहे. विजा चमकण्याचे प्रमाण वाढणार असून, त्यामुळे उंच झाडांच्या खाली, लोखंडी पोल, मोबाईल टॉवर किंवा पाण्याच्या टाक्यांच्या जवळ थांबू नये. अशा ठिकाणी वीज कोसळण्याचा धोका अधिक असल्याने सावधगिरी बाळगावी.
शेतकऱ्यांनी पावसाच्या या अनुकूल स्थितीचा फायदा घेत वेळेवर पेरणी करावी. कारण उशीर झाल्यास पुढील पावसाच्या वेळापत्रकावर अवलंबून राहावे लागते. पावसाचे बदलते स्वरूप लक्षात घेता, खरीप हंगाम यशस्वी करण्यासाठी ही वेळ अत्यंत निर्णायक ठरणार आहे.
सारांशतः, राज्यात मान्सून पुन्हा सक्रिय झाला आहे आणि हवामान खात्याचा तसेच डख यांचा अंदाज शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन करणारा ठरतो आहे. या अंदाजाचा योग्य उपयोग करून पेरणीचे नियोजन केल्यास यंदाचा खरीप हंगाम समाधानकारक होऊ शकतो. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी हवामान बदलाच्या पार्श्वभूमीवर सजग राहून योग्य वेळी योग्य निर्णय घ्यावा.
