AI Goat Pricing भारतातील लाखो शेतकऱ्यांसाठी बकरीपालन हा एक महत्वाचा उद्यमाचा स्रोत आहे. पण बकऱ्यांची विक्री करताना अचूक किंमत ठरवणं नेहमीच एक मोठं आव्हान ठरतं. कधी व्यापाऱ्यांकडून कमी दर मिळतो, तर कधी वजन अंदाजावरच ठरतं. अशा परिस्थितीत आता AI (Artificial Intelligence) चं नवं तंत्रज्ञान शेतकऱ्यांच्या मदतीला येत आहे – ज्यामुळे फक्त बकरीचे फोटो टाकून तिचं वजन आणि किंमत सांगता येणार आहे.
AI Goat Pricing हे तंत्रज्ञान कुणी विकसित केलंय?
भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR) अंतर्गत कार्यरत केंद्रीय बकरी संशोधन संस्था (CIRG), मखदूमपूर, उत्तर प्रदेश यांनी या अद्वितीय तंत्रज्ञानावर काम केलं आहे. या संस्थेने एक AI आधारित मोबाइल अ‍ॅप्लिकेशन तयार केलं असून, त्याद्वारे बकरीचे काही फोटो अपलोड केले की, तिचं अंदाजित वजन आणि त्यामुळे ठरणारी किंमत लगेच समजते.
📷 बकरीचे फोटो कसे घ्यायचे आणि अ‍ॅप कसं वापरायचं?
या AI अ‍ॅपचा वापर अगदी सोपा आहे:
- वापरकर्त्याने बकरीचे तीन वेगवेगळ्या कोनांतून फोटो घ्यायचे (सामान्यतः पुढून, मागून आणि बाजूने).
- हे फोटो अ‍ॅपमध्ये अपलोड करायचे.
- अ‍ॅप हे फोटो AI प्रणालीद्वारे विश्लेषित करतं आणि बकरीचं वजन अंदाजाने सांगतं.
- या वजनावरून बाजारभावानुसार संदर्भ किंमत सुचवली जाते.
या प्रक्रियेत कुठेही पारंपरिक काटा किंवा वजनयंत्र वापरण्याची गरज पडत नाही.
शेतकऱ्यांसाठी याचे मुख्य फायदे काय?
1. अचूक किंमत मिळते
फोटोवरून मिळणाऱ्या वजनाच्या आधारावर विक्री दर ठरवता येतो. यामुळे व्यापाऱ्यांकडून गंडवण्याचा धोका कमी होतो.
2. वेळ आणि खर्च वाचतो
जिथे वजनयंत्र नाही तिथे केवळ फोटो काढून अचूक वजन समजल्यामुळे वेळ आणि पैसा दोन्हीची बचत होते.
3. व्यवहार पारदर्शक होतात
विक्रेता आणि खरेदीदार दोघांनाही बकरीच्या वजनाची व किंमतीची स्पष्ट माहिती मिळते, त्यामुळे कोणतीही फसवणूक होत नाही.
4. लहान शेतकऱ्यांना मोठा फायदा
जे शेतकरी बाजारपेठेपासून दूर आहेत किंवा ज्यांच्याकडे वजन मोजण्याची सोय नाही, त्यांना मोबाईल अ‍ॅपद्वारे सहज व्यवहार करता येतो.
🔍 हे अ‍ॅप कधी उपलब्ध होणार?
CIRG चे संचालक डॉ. मनीष कुमार चटली यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, हे अ‍ॅप पुढील ३-४ महिन्यांत सार्वजनिक वापरासाठी उपलब्ध होणार आहे. याचे बीटा व्हर्जन तयार झाले असून, त्याचं परीक्षण सुरू आहे.
🐐 भारतातील बकरी बाजाराची सध्याची स्थिती
2019 च्या पशुगणनेनुसार, भारतात सुमारे 15 ते 16 कोटी बकऱ्या आहेत, यापैकी 12 कोटी बकऱ्या मांस उत्पादनासाठी पाळल्या जातात. इतक्या मोठ्या प्रमाणात बकरीपालन असतानाही आजही हा बाजार असंगठित आहे. किंमत ठरवताना बऱ्याचदा वजन, वय किंवा जातीपेक्षा केवळ दिसणं किंवा एकूण अंदाजावर भर दिला जातो.
🔬 AI तंत्रज्ञानामुळे काय बदल होईल?
- अचूक मापन – फोटोवरून अंदाजाच्या जवळजवळ अचूक वजन समजते.
- जातीचा आधार – AI प्रणाली विशिष्ट जाती ओळखून किंमतीचा अंदाज देते.
- मार्केट डेटा एकत्रित करणे – अ‍ॅप स्थानिक बाजारातील दर लक्षात घेऊन किंमत सुचवतो.
- शास्त्रीय पद्धत – बकरीपालन हळूहळू एक शास्त्रीय आणि लाभदायक व्यवसाय होईल.
🌟 ‘ब्लॅक बंगाल’सारख्या जातींसाठी विशेष फायदेशीर
ब्लॅक बंगाल ही बकरीची जात बिहार, झारखंड आणि पश्चिम बंगालमध्ये प्रसिद्ध आहे. तिचं मांस चविष्ट आणि वजन लवकर वाढतं. मात्र, तिचं खरे मूल्य अनेकदा व्यापाऱ्यांकडून दिलं जात नाही. AI अ‍ॅपमुळे यापुढे या जातीच्या बकऱ्यांना त्यांच्या गुणवत्तेनुसार योग्य दर मिळेल.
🤔 काही मर्यादा असतील का?
हो, काही मर्यादा देखील आहेत:
- फोटो योग्य प्रकारे न घेतल्यास अचूकता कमी होऊ शकते.
- मोबाइल कॅमेरा किंवा अ‍ॅपची कार्यक्षमता ही परिणामकारकतेवर परिणाम करू शकते.
- इंटरनेटची गरज भासू शकते.
पण हे सगळं लक्षात घेता, AI आधारित बकरी किंमत ओळख तंत्रज्ञान हे एक जबरदस्त साधन ठरू शकतं.
